ICT-bedrijven verplicht online kinderporno te verwijderen van servers

ICT-bedrijven in Nederland kunnen straks worden verplicht om hun servers op te schonen van online kinderporno. Een onafhankelijke autoriteit gaat erop toezien dat internetbedrijven de norm naleven die ze onderling hebben afgesproken. Na een melding van kinderpornografisch materiaal moeten zij dit binnen 24 uur van hun servers verwijderen.

Dat wordt geregeld in een wetsvoorstel dat minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid vandaag in consultatie heeft laten gaan.

De meeste bedrijven werken hier al aan mee. Maar er zijn hostingbedrijven die niet of onvoldoende tegengaan dat kinderporno via hun servers op het internet wordt verspreid.

De Autoriteit aanpak online kinderpornografisch materiaal kan deze nalatige bedrijven met een bindende aanwijzing of last onder dwangsom dwingen mee te werken. Als zij blijven verzaken, kan de autoriteit uiteindelijk een boete van maximaal 4 procent van de bedrijfsomzet opleggen.

De snelle groei van kinderpornografisch materiaal op internet is volgens de minister verontrustend en weerzinwekkend. Uit de analyses van het Expertisebureau Online Kindermisbruik (EOKM) blijkt het aantal meldingen over kinderporno dat gehost staat op internet in vijf jaar tijd meer dan vertienvoudigd: van 28.960 in 2014 naar 308.430 in 2019.

Verplichtingen

"Hostingbedrijven vervullen vanuit ons land dankzij onze optimale digitale infrastructuur een sleutelrol in het wereldwijde internet," aldus Grapperhaus. "Maar deze bijzondere positie schept ook verplichtingen. De weerzinwekkende hoeveelheid kinderporno moet omlaag. Internetbedrijven hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid om kinderen online te beschermen tegen misbruik. Daarom wil ik doorpakken in het opschonen van internet. Kort gezegd: de tijd van vrijblijvendheid is voorbij."

Eind vorig jaar bleek uit een monitoring door de TU Delft dat gemiddeld genomen 84% van de online kinderporno binnen de afgesproken 24-uur door de ICT-bedrijven wordt verwijderd na een melding. Maar in 16 procent van de gevallen gebeurt dat niet of niet snel genoeg. Aan de TU Delft is gevraagd verder te meten, zodat het hosten van kinderporno goed in het vizier blijft.

HashCheckService

Om internetbedrijven bij het opschonen van hun servers te helpen, heeft de politie samen met het EOKM de zogenoemde HashCheckService ontwikkeld. Deze is gratis beschikbaar gesteld aan de bedrijven. Hiermee kunnen servers worden gescand aan de hand van unieke, anonieme codes van bij de politie bekend beeldmateriaal van online kinderporno, om vervolgens de schadelijke content te kunnen verwijderen.

Dankzij deze HashcheckService zijn volgens een meting in september vorig jaar 18,2 miljard afbeeldingen online gecheckt door ICT-bedrijven in Nederland. Dit leverde bijna 7,4 miljoen hits aan kinderporno op, die daarna konden worden verwijderd. De HashCheckService wordt nu verder doorontwikkeld.  Steeds meer bedrijven haken aan op dit systeem. De verwachting is dat steeds beter kan worden opgeruimd. Vervolgens is het de bedoeling dat webhosters het schoonhouden van hun servers kunnen bijhouden door te blijven checken en nieuwe beelden te verwijderen.

Europees aanpakken

Minister Grapperhaus zal de Nederlandse HashCheckService ook aanbieden aan andere landen in de Europese Unie. Volgens de minister moet worden voorkomen dat het optreden van Nederland tegen het hosten van kinderpornografisch materiaal tot gevolg heeft dat het schadelijke materiaal straks via hostingbedrijven uit andere EU-lidstaten wordt verspreid.