Regioplan - Wet tijdelijk huisverbod. De volgende stap

Vaan, K. de, m.m.v. W. Smit en N. Aipassa (2016). Wet tijdelijk huisverbod. De volgende stap. Advies aan het ministerie van Veiligheid en Justitie. Amsterdam: Regioplan.

Op basis van de resultaten van een expertmeeting komen de onderzoekers tot de volgende adviespunten:

Preventieve toepassing

De onderzoekers gaan in op de vraag: Wordt het huisverbod voldoende preventief wordt toegepast? Wordt het ook toegepast zonder dat er sprake is van een strafrechtelijk traject inclusief aangifte en vervolging? Geconcludeerd wordt dat dit beter zou kunnen. Maar aangezien 40% van de huisverboden die na aanhouding plaatsvinden geen vervolg in het strafrecht krijgen, is het huisverbod duidelijk wel een aanvulling op de mogelijkheden om in te grijpen.

Huisverbod en kindermishandeling

Het huisverbod wordt nog onvoldoende toegepast bij kindermishandeling. Wel is er in 53% van de huisverboden sprake van kindermishandeling. Dan gaat het in 38% van die gevallen om het getuige zijn van huiselijk geweld tussen de ouders. In 50% van de gevallen waar kindermishandeling speelt is er sprake van geweld dat zich alleen op de kinderen richt. In gevallen dat het huisverbod wordt afgegeven voor kindermishandeling, is er in verhouding met andere huisverboden meer sprake van fysiek geweld en meer sprake van een strafrechtelijk traject. Een huisverbod specifiek voor kindermishandeling wordt minder vaak afgegeven, omdat de vraag vaker via een hulpverlener komt en niet naar aanleiding van een acuut incident bij de politie.

Mandaat hulpofficier van justitie

Er bestaan vragen over het mandaat van de hulpofficier van justitie (HOvJ): zou er ook een mandaat bij de hulpverlening kunnen liggen? Op dit moment wordt eerst geadviseerd in te zetten op capaciteit / organisatie van het werk en op deskundigheidsbevordering van de HOvJ’s.

Overige aandachtspunten

Aan bod komen onder meer de volgende punten:

• Er ligt een voorstel om het Risicotaxatie-instrument Huiselijk Geweld (RIHG) op een aantal punten aan te passen.
• Ook ligt er een vraag over de lengte van het huisverbod: zou met name die periode van de eerste tien dagen niet langer moeten? Voorlopig wordt geen advies gegeven om de wet te veranderen.

Punten die nu in de wet ontoereikend zijn:

• Er is onduidelijk wat er wel en niet valt onder ‘contact zoeken’: kan contact via familie bijvoorbeeld wel?
• Er is onvoldoende sanctiemogelijkheid voor het niet opgeven van contactgegevens door de uithuisgeplaatste.
• De achterblijvers hebben op dit moment een zwakkere rechtspositie dan de uithuisgeplaatste, dat is onwenselijk.
• Er wordt op dit moment onvoldoende een integrale afweging gemaakt. Dat wil zeggen: het gaat niet (alleen) om wel of geen huisverbod, maar ook om het afwegen van het huisverbod tegen andere maatregelen.

Verbetering uitvoering

De staatssecretaris zegt toe dat het advies van Regioplan wordt meegenomen in de verbetering van de uitvoering (en er dus geen verandering in de wetgeving zal worden voorgesteld).