Veerkracht

Veerkracht is gericht op kinderen van gezinnen die ambulant of residentieel begeleiding krijgen van een voorziening voor vrouwenopvang of maatschappelijke opvang. Oorspronkelijk kende Veerkracht een versie voor de vrouwenopvang en een voor de maatschappelijke opvang. In de nieuwe versie is Veerkracht doorontwikkeld tot één interventie voor beide opvangsoorten.

1. Beschrijving methode

Doelgroep

De doelgroep bestaat uit kinderen (0-18 jaar) van gezinnen die ambulant of residentieel begeleiding krijgen van een voorziening voor vrouwenopvang of maatschappelijke opvang. Daarnaast worden de ouders tot de doelgroep gerekend.

Doel

Hoofddoel is het realiseren van een veilige situatie voor het kind en het voorkomen of verminderen van negatieve gevolgen van de meegemaakte (traumatische) ervaringen bij het kind.

Aanpak

In Veerkracht wordt aan de hand van vijf kerntaken gewerkt aan veiligheid en ontwikkeling. De kerntaken hangen nauw met elkaar samen en veiligheid loopt als een rode draad door alle kerntaken heen. In drie fasen (aanmelding, opname en verkenning, begeleiding en afronding) wordt invulling gegeven aan de kerntaken.

Uitvoerende organisaties

Instellingen voor vrouwenopvang die opvang en hulp bieden aan vrouwen en kinderen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld.

2. Samenvatting werkzame elementen

• Veerkracht zorgt ervoor dat kinderen in de opvang gerichte aandacht en begeleiding krijgen die aansluit bij hun behoefte.
• Veerkracht werkt aan de hand van de Signs of Safety benadering samen met de ouders om veiligheid voor het kind te bewerkstelligen.
• Veerkracht bevordert de emotionele veiligheid van het kind door een veilig en positief leefklimaat te bieden en ouders ervan bewust te maken hoe zij kunnen bijdragen aan veiligheid en welbevinden van hun kind.
• Veerkracht ondersteunt kinderen bij de verwerking van de meegemaakte life events, zoals geweld, verhuizing en scheiding, door traumasensitief handelen. De interventieversterkt hun veerkracht door, met behulp van passende en creatieve gesprekstechnieken zoals de Drie Huizen-methode, kinderen de ruimte te geven om zich te uiten en schuldgevoel en gevoelens van machteloosheid weg te nemen, zodat kinderen meer grip krijgen op hun situatie.
• Veerkracht ondersteunt de ouders in hun ouder- en opvoederrol, betrekt waar mogelijk een niet-aanwezige ouder, biedt psycho educatie om ouders bewust te maken van wat hun kind nodig heeft en stimuleert de ouders om met hun kind te praten over wat er gebeurd is en wat er in de toekomst gaat gebeuren.
• Veerkracht brengt het netwerk van het kind in kaart en stimuleert contact met personen die voor het kind belangrijk zijn.
• Veerkracht screent het kind, waardoor mogelijke problemen en posttraumatische klachten in beeld komen en tijdig aangepakt kunnen worden.

3. Beoordeling

De interventie Veerkracht is in oktober 2018 erkend als Goed onderbouwd door de erkenningscommissie Maatschappelijke ondersteuning, participatie en veiligheid. De commissie is te spreken over de relevantie van de interventie en over de leesbaarheid van de beschrijving.

Veerkracht heeft daarnaast duidelijke uitganspunten en doelen en uitgebreid materiaal. Beoordelaars waarderen de focus op het welzijn van het kind in de vrouwenopvang en de flexibiliteit van de interventie qua intensiteit en uitvoering passend bij de omstandigheden van instellingen.

4. Onderzoek

Uit een landelijke evaluatie van het Verbeterplan Vrouwenopvang door het Verwey-Jonker Instituut in 2013 kwam naar voren dat de instellingen tevreden zijn over Veerkracht (versie vrouwenopvang) en vinden dat de kinderen door Veerkracht meer de aandacht en hulp krijgen die zij nodig hebben.

Een uitgebreider evaluatieonderzoek naar de eerdere versie van Veerkracht (voor de vrouwenopvang), uitgevoerd door VanMontfoort in 2015, leverde hetzelfde beeld op. Zowel medewerkers als kinderen en ouders meldden overwegend positieve ervaringen en resultaten. Wel werd Veerkracht als te omvangrijk gezien, waardoor het niet altijd haalbaar bleek alle onderdelen uit te voeren en er dus verschillen waren in de uitvoering van de interventie. Deze uitkomsten zijn aanleiding geweest om Veerkracht door te ontwikkelen tot de huidige versie en meer focus aan te brengen.

In 2017 heeft VanMontfoort onderzoek gedaan naar kinderen in de maatschappelijke opvang. Het onderzoek laat zien dat veel maatschappelijke opvanginstellingen bezig zijn de aandacht en zorg voor kinderen te verbeteren. De meeste instellingen zetten hiervoor Veerkracht in of zien Veerkracht als een belangrijke succesfactor bij het verbeteren van de aandacht en zorg voor kinderen. Een casestudy bij één maatschappelijke opvangorganisatie laat een succesvolle aanpak zien om aandacht en zorg voor kinderen, met behulp van onder meer Veerkracht, te realiseren.

5. Ontwikkelaar

VanMontfoort
Netty Jongepier, Sanne van der Kleij
nj@vanmontfoort.nl
0348 481 200