Onvoldoende zicht op sociale veiligheid azc’s
In de incidentenregistraties van asielzoekerscentra (azc’s) komen nagenoeg geen meldingen van huiselijk geweld en kindermishandeling voor. Dat blijkt uit onderzoek van de Inspectie van Justitie en Veiligheid bij twaalf azc’s.
Het is volgens de Inspectie momenteel onduidelijk of asielzoekerscentra hun bewoners een sociaal veilig klimaat bieden. Omdat het ministerie van Justitie en Veiligheid en het COA over onvoldoende informatie beschikken om vast te kunnen stellen hoe het staat met de sociale veiligheid, is het voor hen ook lastig aanpassingen door te voeren als die nodig zijn, zo stelt de Inspectie.
Huiselijk geweld
Huiselijk geweld is een van twaalf onderwerpen met betrekking tot sociale veiligheid die aan bod komt in het document Borgen van veiligheid in de organisatie van het COA. Volgens dit document uit 2017 vormt huiselijk geweld en kindermishandeling een extra aandachtspunt voor het COA om tijdig signalen door te geven.
Maar uit het rapport van Inspectie van Justitie en Veiligheid blijkt dat het niet precies te zeggen is met hoeveel signalen over huiselijk geweld en kindermishandeling azc’s te maken hebben. De Inspectie heeft in de incidentenregistraties van de azc’s nauwelijks incidentmeldingen hierover aangetroffen. Alleen in de incidentregistratie van één azc waren drie gevallen van (mogelijk) huiselijk geweld vastgelegd. Het aantal signalen dat geïnterviewde medewerkers noemden, lag op jaarbasis tussen enkele keren tot vijftien keer. Een klein deel daarvan wordt gemeld bij Veilig Thuis.
Aandachtsfunctionarissen
De beleidsnorm is dat het COA twee aandachtsfunctionarissen huiselijk geweld en kindermishandeling per locatie aanstelt. In de praktijk hebben vier azc’s hebben twee van deze aandachtsfunctionarissen in dienst. Zeven azc’s hebben er één, op één locatie is er geen aparte aandachtsfunctionaris.
Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Mark Harbers heeft inmiddels in een Kamerbrief gereageerd op het onderzoek. Op verzoek van de Inspectie, zal het COA over een jaar een audit uitvoeren waarin de Inspectie schriftelijk wordt geïnformeerd over de resultaten.