Oratie bijzonder hoogleraar Gender Based Violence Renée Römkes
In het kader van haar benoeming tot bijzonder hoogleraar Gender Based Violence, heeft Renée Römkens vrijdag haar intreerede uitgesproken. Hierin ging Römkens in op de invloed die de vrouwen- en mensenrechtenbeweging hebben gehad op het debat en de aanpak van gender gerelateerd geweld in Nederland.
Historische verschuivingen
“Met de opkomst van de vrouwenbeweging in de jaren zeventig van de vorige eeuw is geweld tegen vrouwen op de maatschappelijke en politieke agenda gekomen. Het haalt de media en verrijkt de taal. Ga maar na: het blijf-van-mijn-lijfhuis kwam in de Van Dale. Dankzij overheidssteun zijn er opvanghuizen en Veilig Thuis-bureaus. Geweld dat aanvankelijk werd gedoogd, is inmiddels strafbaar, bijvoorbeeld verkrachting in het huwelijk (1991) en belaging (2000). Sinds 2016 is een Europees mensenrechtenverdrag op dit terrein van kracht (Istanbul Conventie).”
Kortom, er hebben historische verschuivingen plaatsgevonden, vatte de bijzonder hoogleraar samen. “Het geweld is erkend als een vorm van discriminatie van vrouwen: gendergerelateerd geweld. De overheid is verplicht tot speciale maatregelen ter preventie van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld. Maar precies die verschuiving van inzicht staat her en der ook ter discussie. Hangt geweld tegen vrouwen samen met ongelijkheid? Met discriminatie? Er is toch gelijkberechtiging?” Op deze en andere vragen ging Römkens tijdens haar oratie verder in.
Bijzonder hoogleraar
Als bijzonder hoogleraar zal Römkens verbonden zijn aan de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam. Ze gaat zich richten op gender en geweld, in het bijzonder op vraagstukken met betrekking tot de invloed van beleid en regelgeving. De focus legt zij daarbij op het analyseren van ontwikkelingen in de regulering van gendergerelateerd geweld als een schending van mensenrechten én als een vorm van seksediscriminatie.
Ook kijkt Römkens naar de verschuivingen in de manier waarop de relatie tussen geweld en gender - en vooral tussen geweld en (machts)verschillen tussen vrouwen en mannen, en de samenhang daarvan met verschillende etnische achtergronden - inhoud krijgt in beleid en regelgeving, maar ook in het maatschappelijk debat.